Siirt Hangi İlden Ayrılarak İl Oldu?

Siirt, geçmişte hangi vilayetlere bağlıydı? Beşiri ve Sason ne zaman ayrıldı? Şırnak ne zaman eklendi? İşte Siirt’in yönetim tarihi.

Siirt, geçmişte hangi vilayetlere bağlıydı? Beşiri ve Sason ne zaman ayrıldı? Şırnak ne zaman eklendi? İşte Siirt’in yönetim tarihi. 1877 yılında Merkez Kaza, Eruh, Şirvan, Rızyan ve Sason’dan oluşan Siirt Sancağı, Diyarbekir Vilayeti’ne bağlı olarak yönetiliyordu. Bu yönetsel durumunu 1880 yılında da koruyan Siirt, daha sonraki süreçte önemli bir değişiklik yaşadı. 1892 yılında yayımlanan Devlet Salnamesi’ne göre Siirt Sancağı, Diyarbekir Vilayeti’nden ayrılarak Bitlis Vilayeti’ne bağlandı. Bu dönemde Siirt’in bağlı olduğu Bitlis Vilayeti, Merkez Sancağı, Muş, Genç ve Siirt Sancakları olmak üzere dört sancaktan oluşuyordu. Siirt Sancağı ise Merkez Kaza’nın yanı sıra Şirvan, Eruh, Pervari ve Garzan (bugünkü Kurtalan) kazalarını kapsıyordu. Ancak aynı süreçte Siirt İli’ne bağlı Beşiri Kazası, Diyarbekir Vilayeti’nin Merkez Sancağı’na bağlanarak Siirt’ten ayrıldı. Sason’un Muş’a Geçişi 1896 Devlet Salnamesi’nde, daha önce Siirt’e bağlı olduğu bilinen Sason Kazası’nın artık Muş Sancağı içinde yer aldığı kaydedilmektedir. Bu değişiklik, Siirt Sancağı’nın sınırlarında ve yönetsel yapısında farklılıkların yaşandığını göstermektedir. Siirt Sancağı, 1892–1896 yılları arasında oluşan bu yönetsel yapısını 1903 ve 1916 yıllarında da korudu. Ancak 1918 yılına gelindiğinde Siirt’in yapısında bir yenilik daha yaşandı. Şırnak’ın eklenmesiyle Siirt Sancağı’na bağlı kaza sayısı altıya çıktı. Bu tarihsel süreç, Siirt’in farklı dönemlerde farklı vilayetlere bağlanarak yönetsel statüsünde değişiklikler yaşadığını ve bölgede yer alan kazaların sınırlarının yeniden şekillendiğini göstermektedir.   (Eren ÇİFTLİK)